Pytanie „jak jeść warzywa?” może wydawać się niedorzeczne i absurdalne, gdyż koniec końców każdy z nas wie, jak je jeść. Jednakże wątpliwościom raczej poddajemy to, która forma warzyw jest dla naszego organizmu lepszym rozwiązaniem, a tym samym jest zdrowsza – surowa czy gotowana? Ta kwestia może budzić wiele opinii oraz teorii, przez które nie do końca wiemy, jaka postać warzyw jest bardziej słusznym wyborem. W rzeczywistości jednak zarówno warzywa surowe, jak i gotowane posiadają wiele zalet, a sposób ich spożycia może zależeć m.in. od naszych indywidualnych potrzeb i preferencji.
Warzywa surowe czy gotowane – które są zdrowsze?
Wszyscy doskonale wiemy, że w ogólnej mierze warzywa stanowią element zdrowej i dobrze zbilansowanej diety. Są one źródłem wielu cennych wartości odżywczych istotnych dla prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu. Jednak kwestia, czy warzywa gotowane, czy surowe są zdrowsze, nie wskazuje na jednoznaczną odpowiedź, ponieważ oba sposoby spożywania mają swoje wady i zalety. Ostateczny wybór może więc zależeć od indywidualnych preferencji czy potrzeb zdrowotnych.
Zalety i wady jedzenia surowych warzyw
Od dziecka uczymy się, że warto jeść surowe warzywa. Dlaczego? Można tutaj wymienić przynajmniej kilka powodów. Przede wszystkim surowe warzywa często zachowują większą ilość witamin i minerałów niż ich gotowane odpowiedniki, zwłaszcza witaminy C i witaminy z grupy B, które są wrażliwe na wysoką temperaturę. Dlatego też zaleca się, aby warzywa bogate w te składniki spożywać właśnie na surowo, np. brokuły, kalafior czy paprykę. Poza tym surowe warzywa mogą zawierać także większą ilość naturalnych enzymów trawiennych istotnych m.in. dla lepszego wchłaniania składników odżywczych. Jeśli więc zależy nam na przyswajaniu konkretnych witamin i minerałów, zdecydowanie powinniśmy częściej sięgać po surowe warzywa. Ich spożywanie może być też bardziej orzeźwiające i przyjemne, a chrupkość warzyw dodaje dodatkowej wartości sensorycznej.
Nie powinniśmy z kolei zapominać, że za nasze zdrowie w dużej mierze odpowiada treściwy sen. Natomiast szczególną rolę odgrywa tutaj wygodny materac dostosowany do naszych indywidualnych potrzeb. W salonach w Bielsko-Biała z pewnością znajdziemy dla siebie idealny model podłoża do wypoczynku.
Czy jedzenie surowych warzyw może jednak wiązać się z pewnymi wadami? Niestety tak. Po pierwsze wiele surowych warzyw może być ciężkostrawnych dla żołądka ze względu na ich wysoką zawartość błonnika. Spożywanie warzyw w takiej postaci nie jest więc zalecane osobom o dolegliwościach trawiennych i żołądkowych. Co więcej, surowe warzywa mogą być również źródłem zakażeń bakteryjnych, takich jak salmonella czy E. coli, szczególnie jeśli nie zostały one odpowiednio umyte przed spożyciem. Należy zatem mieć się na baczności i zadbać o dokładne umycie produktów, najlepiej po każdych zakupach, zanim odłożymy je do lodówki lub inne przeznaczone na nie miejsce. Poza tym nie wszystkie warzywa możemy po prostu spożyć na surowo – wymagają one więc obróbki cieplnej, aby nadawały się do spożycia. W przeciwnym wypadku możemy nabawić się naprawdę poważnych problemów zdrowotnych.
Zalety i wady jedzenia gotowanych warzyw
Gotowane warzywa również mogą pochwalić się wieloma korzyściami płynącymi z ich spożywania. Przede wszystkim gotowanie warzyw pomaga w zmiękczeniu włókien roślinnych, co ułatwia trawienie i wchłanianie składników odżywczych, szczególnie dla osób z delikatnym układem pokarmowym. Warto też wiedzieć, że w niektórych przypadkach gotowane warzywa mogą zapewniać więcej wartości dla naszego organizmu. Należy jednak trzymać się pewnych zasad podczas gotowania, gdyż w przeciwnym wypadku warzywa mogą wręcz utracić składniki odżywcze. Poza tym obróbka cieplna pozwala również na zniszczenie szkodliwych substancji, takich jak bakterie czy pestycydy, które nierzadko znajdują się na powierzchni warzyw. Dlatego też z tego punktu widzenia warzywa gotowane mogą wydawać się zdrowszym rozwiązaniem.
Z drugiej strony jednak warzywa gotowane nie pozostają również bez pewnych wad. W szczególności warto zwrócić uwagę na ryzyko utraty wartości odżywczych podczas obróbki cieplnej. Długie gotowanie czy moczenie warzyw może niestety prowadzić do zaniku niektórych witamin i minerałów. Ponadto dodawanie tłuszczu i innych składników w czasie obróbki cieplnej sprawia, że warzywa nabierają kaloryczności. Tym samym zwiększone jest ryzyko nadmiernego spożycia tłuszczów czy przypraw, np. soli. Może to być problematyczne dla osób chcących trzymać linie czy dla tych, które posiadają problemy z nadciśnieniem tętniczym.
Obróbka cieplna a wartość warzyw
Faktycznie trudno zaprzeczyć, że gotowanie warzyw może wiązać się z pewnym ryzykiem. Jednak dzięki odpowiedniemu podejściu obróbka termiczna poprawia nie tylko smak, ale także przyswajalność niektórych witamin czy minerałów. Pewne warzywa wypadają zatem lepiej po ugotowaniu niż w przypadku spożycia na surowo. Czasami nawet już samo sparzenie czy podgrzanie do określonej temperatury poprawia ich właściwości. Jakie warzywa warto więc gotować? Przede wszystkim marchew, dynię, warzywa kapustne czy szpinak. Obróbka cieplna pozwala na usunięcie dużej części niekorzystnych substancji oraz zwiększa ilość właściwości odżywczych.
Jakich warzyw nie można jeść na surowo?
Wracając jednak do kwestii surowych warzyw, warto także wiedzieć, których z nich po prostu nie należy spożywać, a tym samym, które warzywa wymagają obróbki termicznej. Przede wszystkim należy tutaj wymienić ziemniaki – ich spożycie na surowo może doprowadzić nawet do wymiotów oraz pojawienia się gorączki. Nie inaczej jest w przypadku roślin strączkowych, takich jak fasola, ciecierzyca czy soczewica. Surowy bakłażan oraz surowa dynia także nie są najlepszym pomysłem. Mogą być one trudne do strawienia i powodować dyskomfort żołądkowy. Wiele warzyw można jednak spożywać na surowo w umiarkowanych ilościach, co powinno zapobiec pojawieniu się dolegliwości trawiennych.
W ostatecznym rozrachunku trudno zatem jednoznacznie wskazać, która forma warzyw jest dla nas zdrowsza. Wszystko może bowiem zależeć od konkretnego warzywa lub od naszych indywidualnych potrzeb. Zarówno gotowane warzywa, jak i surowe posiadają swoje wady i zalety, z którymi warto się zapoznać, aby dobrać dla siebie odpowiednią dietę.
